အိမ်ဆောက်၊ ကျောင်းဆောက်ရာတွင် မသုံးအပ်သော သစ်အမျိုးအစားများ
ခေတ်ပြောင်းအခြေအနေအရ တချို့အရာများ မဖြစ်နိုင်သော်ငြား ရှေးထုံးလည်း မပယ်နဲ့ ဈေးသုံးလည်း မကြွယ်နဲ့စကားလိုပေါ့ ။ကိုယ့်လူမျိုးရဲ့ ရိုးရာဓလေ့ထုံးတမ်း အစဉ်လာကို လိုက်နာထိမ်းသိမ်းတဲ့သဘောပါ)
သစ်ပင်ပန်းမန်ဆိုတာ လူတွေအတွက်ကောင်းမွန်တဲ့ အရာပါ။ သဘာဝရာသီဥတုကို သင့်တင့်မျှတစေသလို သတ္တဝါတွေကိုလည်း အကျိုးပြုစေပါတယ်။
မိမိအိမ်ပတ်ဝန်းကျင် ခြံထဲ၊အိမ်မှာ အပင်တွေ စိုက်ပျိုးခြင်းဟာ ကိုယ်ရောစိတ်ပါ ရွှင်လန်းစေမှာပါ။ဒါပေမယ့်လို့ ရှေးမြန်မာအယူအရ မိမိအိမ်၊ခြံထဲမှာ မစိုက်အပ်၊ မရှိသင့်တဲ့ အပင်တချို့ ရှိပါတယ်။
သိပ္ပံခေတ်ကြီးထဲမှာ ဒီအယူတွေ ခေတ်မမီတော့ ဘူးလို့ဘဲဆိုဆို၊ရှေးထုံးကိုလည်းမပယ်နဲ့ဆိုတဲ့ စကားဘဲပြောပြော ဗဟုသုတအဖြစ်နဲ့ပဲဖြစ်ဖြစ် သိရအောင် အိမ်နဲ့ပက်သက်တဲ့ ရှေးမြန်မာ အယူတချို့ကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ် … ။
အိမ်ပတ်ဝန်းကျင်တွင် မစိုက်အပ်သော အပင်များ
အိမ်၏အရှေ့မျက်နှာဘက်တွင် ညောင်၊ သပြေပင်များ မစိုက်ရ။ စီးပွားပျက်တတ်သည်။ အနောက်ဘက်တွင် လက်ပံပင်၊ ထိန်ပင်၊တောင်ဘက်တွင် သျှစ်သျှားပင်၊ ဖီးခြမ်းငှက်ပျော၊
သင်္ဘောပင်များ၊မြောက်ဘက်တွင် ထန်းပင်၊ ဆန်းပင်၊ သဖန်းပင်နှင့် သျှစ်သျှားပင် ..အဆိုပါအပင်များသည် ဖော်ပြပါ အရပ်မျက်နှာများတွင် ရှိနေပါက စီးပွားယုတ်မည်။
ရောပါဘယ ထူပြောမည်။ အိမ်တွင်းအိမ်ပြင် ဆူပူတတ်သည်။ အလိုလျောက်ရှိနေပါကလည်း နှုတ်ပစ်၊ ခုတ်ပစ်သင့်ပါသည်။
အိမ်ဆောက်ရက် ရွေးနည်း
တနင်္ဂနွေ– ဒုက္ခဆင်းရဲ ရောက်တတ်သည်။
တနင်္လါ– နှစ်လမြောက်တွင် သားသမီးဖွားမြင်သော် ချမ်းသာကြွယ်ဝမည်။
အင်္ဂါ – ဆန်ရေစပါး ပေါများကြွယ်ဝမည်။
ဗုဒ္ဓဟူး၊ စနေ – သုခချမ်းသာရမည်။
ကြာသာပတေး – ချမ်းသာကြွယ်ဝမည်။
သောကြာ – သုံးလကြာလျှင် သုခပွားမည်။
အိမ်ဆောက်လ ရွေးနည်း
တန်ခူးလ– ချမ်းသာကြွယ်ဝမည်။
ကဆုန်လ — ဆန်ရေစပါး ပေါကြွယ်ဝမည်။
ဝါခေါင်လ — ဥစ္စာတိုးပွားမည်။
နတ်တော်လ — ထင်ပေါ်ကျော်စောမည်။
ပြာသိုလ — လူအများချီးမွမ်းမှုရမည်။
တပေါင်းလ — ချမ်းသာကြွယ်ဝမည်။
ကျန်ခြောက်လတွင် ဆောက်ပါက ပျက်စီးခြင်းများ ကြုံရတတ်သည်။ယနေ့ခေတ်မှာ အိမ်ကို သစ်သားအခြေပြုပြီး မဆောက်တော့သလောက်ပါဘဲ။
ဒါပေမယ့် အတွင်းပိုင်း အလှဆင်တာမျိုးတို့ ၊ ပရိဘောဂတွေမှာတော့ တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် သုံးနေကြသေးတာကြောင့် သစ်ဟာအိမ်တစ်အိမ်ရဲ့ အဓိကပါဝင်ပစ္စည်း ဖြစ်နေပါသေးတယ်။
ရှေးမြန်မာလူကြီးများကတော့ အိမ်နဲ့ပက်သက်ရင် သစ်ကို အလွန်စိစစ်ပါတယ်။ဗဟုသုတအလို့ငှာ သိသလောက်ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။
မသုံးအပ်သောသစ် (၈)မျိုး
၁။ ခုတ်ဖြတ်စဉ် တွဲလွဲကျနေသောသစ် (သစ်ဆွဲချ)
၂။ သစ်ခွသစ်ကိုင်းကြားတို့တွင် တင်နေသောသစ် (လူကောင်တင်)
၃။ အဖျားကြီး၍ အရင်းရှူးသောသစ် (သစ်ဘီလူး)
၄။ အရင်းအဖျားရှူး၍ အလယ်တွင်ကြီးသောသစ် (သစ်နပုန်း)
၅။ လမ်းကူးချောင်းကူးသစ် (သစ်တံတား (ခ) သစ်လမ်းကူး)
၆။ အပင်ချင်းအကိုင်းချင်းကြိတ်သောသစ် (သစ်ကြိတ်)
၇။ အပင်တွင် နွယ်ရစ်ပတ်နေသောသစ် (သစ်နဂါး)
၈။ မျက်ရည်ပေါက်ကဲ့သို့ အကွက်ထနေသောသစ် (သစ်စည်ယို)
အိမ်၊ ကျောင်း ဆောက်ရာတွင်မသုံးအပ်သော သစ် (၁၁)မျိုး
၁။ မိကျောင်း
၂။ မအူ
၃။ သခွတ်
၄။ ညောင်
၅။ သျစ်သျား
၆။ သီး(သား)
၇။ သပြေ
၈။ သစ်စိမ်ရေသား
၉။ ကေလာ
၁၀။ လက်ပံ
၁၁။ လဲ
အိမ်၊ ကျောင်း ဆောက်ရာတွင်မပြုအပ်သောအရာများ
၁။ တိုင်ဟောင်းကို ပန်းမဆွဲရ။
၂။ ထုပ်မစွပ်ခင် ယက်မ မတင်ရ။
၃။ တိုင်တို (ထောက်တို)ကို ကြမ်းပေါ် မပိုစေရ။
၄။ ကြမ်းခင်းတိုင်တွင် ဝါးမတင်ရ။
၅။ ခေါင်လျှောက်ခွတင် မပြီးခင် ကြမ်းမဖောက်ရ။
၆။ တိုင်ထူရာတွင် တိုင်ချင်းမထိရ။
၇။ အိမ်ဆောက်မပြီးခင် ဝန်းမခတ်ရ။
၈။ ထုပ်၊ လျှောက်၊ ဒိုင်း၊ မြား၊ ခါးပန်း တို့ကို အလယ်တည့်တည့်တွင် မဆက်ရ။
၉။ အမျိုးမတူသော သစ်ချင်း မဆက်ရ။
၁၀။ အိမ်ဟောင်း၏ လျှောက်ပေါ်တွင် အိမ်သစ်၏လျှောက်ကို တင်၍ မဆက်ရ။ တိုးတက်လာသော ယနေ့ခေတ် အနေအထားအရ အထက်ပါအကြောင်းအရာတို့အား လုံးဝရှောင်ကျဉ်ရန် မဖြစ်နိုင်တော့ပါဘူး။
ဒါပေမယ့်လို့ ” ရှေးထုံးလည်းမပယ်နဲ့ ဈေးသုံးလည်းမကြွယ်နဲ့ ” စကားလိုမျိုးပါဘဲ။ နှစ်ပေါင်းများစွာတည်မြဲခဲ့တဲ့ မြန်မာလူမျိုးတို့ရဲ့ ဓလေ့ထုံးတမ်းတွေကို မျှဝေချင်တဲ့သဘောပါ။
Credit
Zawgyi
အိမ္ေဆာက္၊ ေက်ာင္းေဆာက္ရာတြင္ မသုံးအပ္ေသာ သစ္အမ်ိဳးအစားမ်ား
ေခတ္ေျပာင္းအေျခအေနအရ တခ်ိဳ႕အရာမ်ား မျဖစ္ႏိုင္ေသာ္ျငား ေရွးထုံးလည္း မပယ္နဲ႔ ေစ်းသုံးလည္း မႂကြယ္နဲ႔စကားလိုေပါ့ ။ကိိုယ့္လူမ်ိဳးရဲ႕ ႐ိုးရာဓေလ့ထုံးတမ္း အစဥ္လာကို လိုက္နာထိမ္းသိမ္းတဲ့သေဘာပါ)
သစ္ပင္ပန္းမန္ဆိုတာ လူေတြအတြက္ေကာင္းမြန္တဲ့ အရာပါ။ သဘာဝရာသီဥတုကို သင့္တင့္မွ်တေစသလို သတၱဝါေတြကိုလည္း အက်ိဳးျပဳေစပါတယ္။
မိမိိအိမ္ပတ္ဝန္းက်င္ ၿခံထဲ၊အိမ္မွာ အပင္ေတြ စိုက္ပ်ိဳးျခင္းဟာ ကိုယ္ေရာစိတ္ပါ ႐ႊင္လန္းေစမွာပါ။ဒါေပမယ့္လို႔ ေရွးျမန္မာအယူအရ မိမိအိမ္၊ၿခံထဲဲမွာ မစိုက္အပ္၊ မရွိသင့္တဲ့ အပင္တခ်ိဳ႕ ရွိပါတယ္။
သိပၸံေခတ္ႀကီးထဲမွာ ဒီအယူေတြ ေခတ္မမီေတာ့ ဘူးလို႔ဘဲဆိုဆိို၊ေရွးထုံးကိုလည္းမပယ္နဲ႔ဆိုတဲ့ စကားဘဲေျပာေျပာ ဗဟုသုတအျဖစ္နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ သိရေအာင္ အိမ္နဲ႔ပက္သက္တဲ့ ေရွးျမန္မာ အယူတခ်ိဳ႕ကို ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္ … ။
အိမ္္ပတ္ဝန္းက်င္တြင္ မစိုက္အပ္ေသာ အပင္မ်ား
အိမ္၏အေရွ႕မ်က္ႏွာဘက္တြင္ ေညာင္၊ သေျပပင္မ်ား မစိုက္ရ။ စီးပြားပ်က္တတ္သည္။ အေနာက္ဘက္တြင္ လက္ပံပင္၊ ထိန္ပင္၊ေတာင္ဘက္တြင္ သွ်စ္သွ်ားပင္၊ ဖီးျခမ္းငွက္ေပ်ာ၊
သေဘၤာပင္မ်ား၊ေျမာက္ဘက္္တြင္ ထန္းပင္၊ ဆန္းပင္၊ သဖန္းပင္ႏွင့္ သွ်စ္သွ်ားပင္ ..အဆိုပါအပင္မ်ားသည္ ေဖာ္ျပပါ အရပ္မ်က္ႏွာမ်ားတြင္ ရွိေနပါက စီးပြားယုတ္မည္။
ေရာပါဘယ ထူေျပာမည္။ အိမ္တြင္းအိမ္္ျပင္ ဆူပူတတ္သည္။ အလိုေလ်ာက္ရွိေနပါကလည္း ႏႈတ္ပစ္၊ ခုတ္ပစ္သင့္ပါသည္။
အိမ္္ေဆာက္ရက္ ေ႐ြးနည္း
တနဂၤေႏြ– ဒုကၡဆင္းရဲ ေရာက္တတ္သည္။
တနလၤါ– ႏွစ္လေျမာက္တြင္ သားသမီးဖြားျမင္ေသာ္ ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝမည္။
အဂၤါ – ဆန္ေရစပါး ေပါမ်ားႂကြယ္ဝမည္။
ဗုဒၶဟူး၊ စေန – သုခခ်မ္းသာရမည္။
ၾကာသာပေတး – ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝမည္။
ေသာၾကာ – သုံးလၾကာလွ်င္ သုခပြားမည္။
အိိမ္ေဆာက္လ ေ႐ြးနည္း
တန္ခူးလ– ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝမည္။
ကဆုန္လ — ဆန္ေရစပါး ေပါႂကြယ္ဝမည္။
၀ါေခါင္လ — ဥစၥာတိုးပြားမည္။
နတ္ေတာ္လ — ထင္ေပၚေက်ာ္ေစာမည္။
ျပာသိုလ — လူအမ်ားခ်ီးမြမ္းမႈရမည္။
တေပါင္းလ — ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝမည္။
က်န္ေျခာက္လတြင္ ေဆာက္ပါက ပ်က္စီးျခင္းမ်ား ႀကဳံရတတ္သည္။ယေန႔ေခတ္မွွာ အိမ္ကို သစ္သားအေျချပဳၿပီး မေဆာက္ေတာ့သေလာက္ပါဘဲ။
ဒါေပမယ့္ အတြင္းပိုင္း အလွဆင္တာမ်ိဳးတို႔ ၊ ပရိေဘာဂေတြမွာေတာ့ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ သုံးေနၾကေသးတာေၾကာင့္ သစ္ဟာအိမ္တစ္အိမ္ရဲ႕ အဓိကပါ၀င္ပစၥည္း ျဖစ္ေနပါေသးတယ္။
ေရွးျမန္မာလူႀကီးမ်ားကေတာ့ အိမ္နဲ႔ပက္သက္ရင္ သစ္ကို အလြန္စိိစစ္ပါတယ္။ဗဟုသုတအလို႔ငွာ သိသေလာက္ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
မသုံးအပ္ေသာသစ္္ (၈)မ်ိဳး
၁။ ခုတ္ျဖတ္စဥ္ တြဲလြဲက်ေနေသာသစ္ (သစ္ဆြဲခ်)
၂။ သစ္ခြသစ္ကိုင္းၾကားတို႔တြင္ တင္ေနေသာသစ္ (လူေကာင္တင္)
၃။ အဖ်ားႀကီး၍ အရင္းရႉးေသာသစ္ (သစ္ဘီလူး)
၄။ အရင္းအဖ်ားရႉး၍ အလယ္တြင္ႀကီးေသာသစ္ (သစ္နပုန္း)
၅။ လမ္းကူးေခ်ာင္းကူးသစ္ (သစ္တံတား (ခ) သစ္လမ္းကူး)
၆။ အပင္ခ်င္းအကိုင္းခ်င္းႀကိတ္ေသာသစ္ (သစ္ႀကိတ္)
၇။ အပင္တြင္ ႏြယ္ရစ္ပတ္ေနေသာသစ္ (သစ္နဂါး)
၈။ မ်က္ရည္ေပါက္ကဲ့သို႔ အကြက္ထေနေသာသစ္ (သစ္စည္ယို)
အိိမ္၊ ေက်ာင္း ေဆာက္ရာတြင္မသုံးအပ္ေသာ သစ္ (၁၁)မ်ိဳး
၁။ မိေက်ာင္း
၂။ မအူ
၃။ သခြတ္
၄။ ေညာင္
၅။ သ်စ္သ်ား
၆။ သီး(သား)
၇။ သေျပ
၈။ သစ္စိမ္ေရသား
၉။ ေကလာ
၁၀။ လက္ပံ
၁၁။ လဲ
အိိမ္၊ ေက်ာင္း ေဆာက္ရာတြင္မျပဳအပ္ေသာအရာမ်ား
၁။ တိုင္ေဟာင္းကို ပန္းမဆြဲရ။
၂။ ထုပ္မစြပ္ခင္ ယက္မ မတင္ရ။
၃။ တိုင္တို (ေထာက္တို)ကို ၾကမ္းေပၚ မပိုေစရ။
၄။ ၾကမ္းခင္းတိုင္တြင္ ဝါးမတင္ရ။
၅။ ေခါင္ေလွ်ာက္ခြတင္ မၿပီးခင္ ၾကမ္းမေဖာက္ရ။
၆။ တိုင္ထူရာတြင္ တိုင္ခ်င္းမထိရ။
၇။ အိမ္ေဆာက္မၿပီးခင္ ၀န္းမခတ္ရ။
၈။ ထုပ္၊ ေလွ်ာက္၊ ဒိုင္း၊ ျမား၊ ခါးပန္း တို႔ကို အလယ္တည့္တည့္တြင္ မဆက္ရ။
၉။ အမ်ိဳးမတူေသာ သစ္ခ်င္း မဆက္ရ။
၁၀။ အိမ္ေဟာင္း၏ ေလွ်ာက္ေပၚတြင္္ အိမ္သစ္၏ေလွ်ာက္ကို တင္၍ မဆက္ရ။ တိိုးတက္လာေသာ ယေန႔ေခတ္ အေနအထားအရ အထက္ပါအေၾကာင္းအရာတို႔အား လုံးဝေရွာင္က်ဥ္ရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။
ဒါေပမယ့္လို႔ ” ေရွးထုံးလည္းမပယ္နဲ႔ ေဈးသုံးလည္းမႂကြယ္နဲ႔ ” စကားလိုမ်ိဳးပါဘဲ။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာတည္ၿမဲခဲ့တဲ့ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔ရဲ႕ ဓေလ့ထုံးတမ္းေတြကို မွ်ေဝခ်င္တဲ့သေဘာပါ။
Credit
