
ကမ္ဘာမြေနဲ့ မိုင် 2.6 ဘီလီယံအထိအကွာအဝေးရှိတဲ့ ယူရေးနက်စ်ဂြိုဟ်ဟာ စိန်အစိုင်အခဲတွေနဲ့ပြည့်နှက်နေပြီး စိန်မိုးတွေအမြဲလိုလို ရွာသွန်နေတယ်လို့ အာကသပညာရှင်တွေက ဆိုပါတယ်။
အကြောင်းကေတာ့ ယူးရေးနက်စ်ဂြိုဟ်ဟာ
ကဟိုက်ဒရိုဂျင်နဲ့ ကာဗွန်ဓာတ်တို့ရဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ဖိအားကိုခံနေရတဲ့
ဂြိုဟ်ဖြစ်တယ်လို့ Metro မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
အဆိုပါဖိအားဟာ ကမ္ဘာမြေထက်အောက် မိုင်ပေါင်း 5000 မှာရှိတဲ့ မြေသားတွေထက်ဖိအားပိုများတဲ့ ပမာဏဖြစ်ပါတယ်။
ယူရေးနက်စ်ဂြိုဟ်ကို ရေခဲထုကကာကွယ်ပေးထားပြီး
လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း သောင်းချီကတည်းက ဂြိုဟ်ပေါ်မှာစိန်အခဲတွေဟာ ရေခဲပြင်ဘက်ကို တဖြည်းဖြည်းစိမ့်ထွက်နေခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ထိုကဲ့သို့ စိမ့်ထွက်လာတဲ့စိန်အပွင့်ငယ်လေးတွေဟာ ယူရေးနက်စ်ဂြိုဟ်ကိုဝန်းရံနေတဲ့
ရေခဲစက်ဝန်းနဲ့ရောယှက်ပြီး ဂြိုဟ်ရဲ့အလှတရားကို ပိုပြီးပေါ်လွင်စေခဲ့တယ်လို့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေကဆိုပါတယ်။
ယူရေးနစ်စ်ဂြိုဟ်ပေါ်မှာ ဖိအားအနည်းငယ်သာ သက်ရောက်ခံရတဲ့ တန်ဖိုးနည်းရတနာပစ္စည်း မရှိသလောက် ဖြစ်ပါတယ်။
စိန်ထုထည်ရဲ့ကာရက်ဟာ သန်းပေါင်းများစွာ အလေးချိန်ရှိနိုင်တယ်လို့ ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်တွေက ယုံကြည်ကြပါတယ်။
နက်ပကျွန်းဂြိုဟ်နဲ့ ယူရေးနက်စ်ဂြိုဟ်တို့ကို သိပ္ပံပညာရှင်တွေက
“မဟာရေခဲဂြိုဟ်ကြီးမာျး”လို့ တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြပါတယ်။
အကြောင်းကတော့ အဆိုဂြိုဟ်တွေရဲ့ လေထုသိပ်သည်းမှုဟာ ကမ္ဘာမြေထက် အဆပေါင်းထောင်ချီပိုများပါတယ်။
ဒါကြောင့်ယင်းဂြိုဟ်နှစ်ခုစလုံးမှာ အလွန်အဖိုးမဖြတ်နိုင်တဲ့ ရတနာတွေ စုရုံးနေနိုင်ကြောင်း ပညာရှင်တွေက ခန့်မှန်းခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီလေ့လာမှုကို ဒေါက်တာ Dominik Kraus ဦးဆောင်တဲ့
Helmholtz Zentrum Dresden-Rossendorf (HZDR) သုတေသနအဖွဲ့က Nature Astronomy ဂျာနယ်မှာ ဖော်ပြခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
မူရင်းရေးသူကို လေးစားစွာ credit ပေးပါသည်။
Photo ; Google
Zawgyi
ကမာၻေျမနဲ႔ မိုင္ 2.6 ဘီလီယံအထိအကြာအေဝးရွိတဲ့ ယူေရးနက္စ္ၿဂိဳဟ္ဟာ စိန္အစိုင္အခဲေတြနဲ႔ျပည့္ႏွက္ေနၿပီး စိန္မိုးေတြအၿမဲလိုလို ႐ြာသြန္ေနတယ္လို႔ အာကသပညာရွင္ေတြက ဆိုပါတယ္။
အေၾကာင္းေကတာ့ ယူးေရးနက္စ္ၿဂိဳဟ္ဟာ
ကဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္နဲ႔ ကာဗြန္ဓာတ္တို႔ရဲ႕ ျပင္းထန္တဲ့ဖိအားကိုခံေနရတဲ့
ၿဂိဳဟ္ျဖစ္တယ္လို႔ Metro မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အဆိုပါဖိအားဟာ ကမာၻေျမထက္ေအာက္ မိုင္ေပါင္း 5000 မွာရွိတဲ့ ေျမသားေတြထက္ဖိအားပိုမ်ားတဲ့ ပမာဏျဖစ္ပါတယ္။
ယူေရးနက္စ္ၿဂိဳဟ္ကို ေရခဲထုကကာကြယ္ေပးထားၿပီး
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ေသာင္းခ်ီကတည္းက ၿဂိဳဟ္ေပၚမွာစိန္အခဲေတြဟာ ေရခဲျပင္ဘက္ကို တျဖည္းျဖည္းစိမ့္ထြက္ေနခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ထိုကဲ့သို႔ စိမ့္ထြက္လာတဲ့စိန္အပြင့္ငယ္ေလးေတြဟာ ယူေရးနက္စ္ၿဂိဳဟ္ကိုဝန္းရံေနတဲ့
ေရခဲစက္ဝန္းနဲ႔ေရာယွက္ၿပီး ၿဂိဳဟ္ရဲ႕အလွတရားကို ပိုၿပီးေပၚလြင္ေစခဲ့တယ္လို႔ သိပၸံပညာရွင္ေတြကဆိုပါတယ္။
ယူေရးနစ္စ္ၿဂိဳဟ္ေပၚမွာ ဖိအားအနည္းငယ္သာ သက္ေရာက္ခံရတဲ့ တန္ဖိုးနည္းရတနာပစၥည္း မရွိသေလာက္ ျဖစ္ပါတယ္။
စိန္ထုထည္ရဲ႕ကာရက္ဟာ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ အေလးခ်ိန္ရွိႏိုင္တယ္လို႔ ကြၽမ္းက်င္ပညာရွင္ေတြက ယုံၾကည္ၾကပါတယ္။
နက္ပကြၽန္းၿဂိဳဟ္နဲ႔ ယူေရးနက္စ္ၿဂိဳဟ္တို႔ကို သိပၸံပညာရွင္ေတြက
“မဟာေရခဲၿဂိဳဟ္ႀကီးမာ်း”လို႔ တင္စားေခၚေဝၚၾကပါတယ္။
အေၾကာင္းကေတာ့ အဆိုၿဂိဳဟ္ေတြရဲ႕ ေလထုသိပ္သည္းမႈဟာ ကမာၻေျမထက္ အဆေပါင္းေထာင္ခ်ီပိုမ်ားပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ယင္းၿဂိဳဟ္ႏွစ္ခုစလုံးမွာ အလြန္အဖိုးမျဖတ္ႏိုင္တဲ့ ရတနာေတြ စု႐ုံးေနႏိုင္ေၾကာင္း ပညာရွင္ေတြက ခန႔္မွန္းခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီေလ့လာမႈကို ေဒါက္တာ Dominik Kraus ဦးေဆာင္တဲ့
Helmholtz Zentrum Dresden-Rossendorf (HZDR) သုေတသနအဖြဲ႕က Nature Astronomy ဂ်ာနယ္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
မူရင္းေရးသူကို ေလးစားစြာ credit ေပးပါသည္။
Photo ; Google